جشنواره بین‌المللی فیلم محیط‌زیستی «پلنت این فوکِس» (Planet in Focus) به‌عنوان مهم‌ترین نهاد رسانه‌ای-هنری محیط‌زیستی در کانادا شناخته می‌شود. این جشنواره نه تنها محلی برای نمایش فیلم‌های برجسته از سراسر جهان است، بلکه بستری تأثیرگذار برای آگاهی‌بخشی، گفت‌وگو، مشارکت عمومی و اقدام مثبت در مواجهه با مسائل گوناگون زیست‌محیطی محسوب می‌شود. تعریف محیط‌زیست در این جشنواره بسیار گسترده است و حوزه‌های طبیعی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی-سیاسی را نیز دربرمی‌گیرد.
پلنت این فوکس چیست؟
این جشنواره در سال ۱۹۹۹ به ابتکار «مارک هزلم» در تورنتو تأسیس شد و اکنون یک سازمان غیرانتفاعی ثبت‌شده و خیریه رسمی است. رویداد اصلی آن هر سال در ماه اکتبر برگزار می‌شود. جشن بیست‌وپنجمین سالگرد آن در اکتبر ۲۰۲۴ برگزار شد و دوره بعدی از ۲۱ تا ۲۶ اکتبر ۲۰۲۵ خواهد بود. تیم اصلی جشنواره شامل «کاترین بروس» (مدیر اجرایی)، «جولیان کارینگتون» و «لزلی جانسون» (برنامه‌ریزان ارشد) است. این جشنواره همچنین عضو شبکه جهانی جشنواره‌های فیلم محیط‌زیستی (Green Film Network) است.
جشنواره صرفاً به یک رویداد سالانه محدود نمی‌شود و در طول سال برنامه‌هایی مانند تورهای مدرسه‌ای سبز، آزمایشگاه فیلم محیط‌زیستی، جشنواره فیلم دانشجویی و تور دانشگاهی در سراسر کانادا را نیز برگزار می‌کند تا آثار محیط‌زیستی را به دانش‌آموزان و جوامع مختلف معرفی کند.
چه کسانی می‌توانند شرکت کنند؟ شرایط و دسته‌بندی‌ها
فیلم‌سازان کانادایی و بین‌المللی از هر سبک و قالبی می‌توانند آثار خود را برای جشنواره ارسال کنند. شرایط کلی پذیرش شامل موارد زیر است:
فیلم باید بعد از اول ژانویه ۲۰۲۵ ساخته شده باشد.
فیلم نباید پیش‌تر به‌صورت تجاری در منطقه تورنتو اکران یا توزیع شده باشد.
فیلم‌های کوتاهی که آنلاین منتشر شده‌اند، می‌توانند بررسی شوند.
آثار غیربه‌زبان انگلیسی باید زیرنویس انگلیسی داشته باشند.
جشنواره آثار را در دسته‌های مختلفی از جمله مستند، داستانی، تجربی، انیمیشن، کوتاه و بلند بررسی می‌کند:
فیلم‌های کوتاه: کمتر از ۲۰ دقیقه
فیلم‌های میان‌مدت: ۲۰ تا ۵۰ دقیقه (در برخی بخش‌ها اشاره شده اما در صفحه اصلی شاید دقیق مشخص نشده باشد)
فیلم‌های بلند: بیش از ۵۰ دقیقه
موضوعات مورد توجه بسیار متنوع‌اند: از شهر و طبیعت گرفته تا مسائل اقلیمی، مهاجرت، کشاورزی، بومیان، سلامت و محیط‌زیست، جنگ، جهانی‌سازی، امنیت غذایی، آب، جنگل‌ها و… . فیلم‌هایی با محتوای آموزشی برای مخاطب جوان به‌ویژه مورد استقبال هستند.
سلیقه هنری و داوری: برنامه‌ریزان و هیئت داوران چه می‌خواهند؟
انتخاب و داوری آثار توسط تیمی مجرب از برنامه‌ریزان و داوران با پیش‌زمینه‌های مختلف در حوزه فیلم و محیط‌زیست انجام می‌شود.
جولیان کارینگتون بر ترویج عدالت اجتماعی تمرکز دارد و به فیلم‌هایی علاقه‌مند است که صدای اقلیت‌ها، به‌ویژه سیاه‌پوستان، بومیان و رنگین‌پوستان را تقویت می‌کنند. او به مستندهایی با ساختار قوی، هوشمندانه و انسانی علاقه دارد.
لزلی جانسون که در هر دو زمینه تولید فیلم و علوم محیط‌زیستی فعال است، به روایت‌های شخصی و تأثیرگذار توجه دارد. او به موضوعاتی مانند فرهنگ بومی، آموزش در طبیعت، ترمیم زخم‌های تاریخی، اقلیم و هویت‌های LGBTQ+ علاقه‌مند است.
نگاه داوران در سال ۲۰۲۴
در سال ۲۰۲۴، هیئت‌های داوری از چهره‌هایی با تخصص‌های گوناگون تشکیل شده بودند:
بهترین فیلم بلند کانادایی: مستندسازانی چون ژان-فیلیپ مارکیز و جوآن پراوز، و برنامه‌ریزی باتجربه از کره با تمرکز بر فیلم‌های اقلیمی.
بهترین فیلم بلند بین‌المللی: مستندسازانی با رویکرد انسانی و استعاری به موضوعات پیچیده مانند استعمار و رابطه انسان و طبیعت.
بهترین فیلم کوتاه کانادایی و بین‌المللی: داورانی با زمینه‌هایی چون هنر تجربی، جنبش‌های اجتماعی، و روایت‌های اصیل که به بیان داستان‌های کمتر شنیده‌شده اهمیت می‌دهند.
نمونه‌هایی از فیلم‌های برنده در سال ۲۰۲۴
برندگان سال گذشته نشان می‌دهند چه نوع فیلم‌هایی بیشترین تأثیر را بر داوران گذاشته‌اند:
فیری کریک: مستندی درباره بزرگ‌ترین حرکت نافرمانی مدنی کانادا برای حفظ جنگل‌های کهنسال. ترکیب تصویربرداری در خط مقدم و نگاه چندجانبه به موضوع، فیلم را برجسته کرده است.
Edaxàdets’eetè / ما خودمان را نجات می‌دهیم: فیلم کوتاه و شخصی درباره ارتباط زبان بومی و کنش اقلیمی، ساخته‌شده در بستر تجربه تخلیه منطقه‌ای در اثر آتش‌سوزی.
ساخته‌شده در اتیوپی: نگاهی انسانی به سرمایه‌گذاری چین در آفریقا از منظر زنان، که تنش‌های توسعه، سنت و جهانی‌سازی را به‌تصویر می‌کشد.
برای تو: انیمیشنی شاعرانه و احساسی با درون‌مایه امید و آینده، با رویکردی غیرمستقیم به دغدغه‌های زیست‌محیطی.
تی کریک: درباره کشاورزی بومی و حاکمیت غذایی، با تمرکز بر پیوند انسان و زمین و راه‌حل‌های بومی.
چگونگی ارسال فیلم
ارسال آثار از طریق پلتفرم FilmFreeway انجام می‌شود. جزئیات کلیدی:
شروع ارسال: ۲۸ ژانویه ۲۰۲۵
مهلت زودهنگام: ۱۲ مارس
مهلت نهایی: ۲۹ می ۲۰۲۵
هزینه‌ها: بر اساس زمان ارسال و طول فیلم متفاوت است. تخفیف برای اعضای طلایی وجود دارد.
نمایش: آثار منتخب هم در سالن سینما و هم به‌صورت آنلاین (تنها در کانادا) نمایش داده می‌شوند.
مصاحبه با کارگردان: تهیه یک گفت‌وگوی ویدئویی یا شرکت در پنل پیش از جشنواره الزامی است.
آثار آموزشی: حتی اگر فیلمی برای جشنواره اصلی انتخاب نشود، ممکن است برای تورهای آموزشی مدارس در نظر گرفته شود.
مزایا و چالش‌ها
مزایا:
جشنواره‌ای با تمرکز اختصاصی بر محیط‌زیست و اعتبار بالا
بستر نمایش فیلم در سطح ملی و بین‌المللی
پرداخت هزینه نمایش به فیلم‌سازان
فرصت‌های ارتباط حرفه‌ای و آموزشی
جامعه مخاطب فعال و متعهد به محیط‌زیست
حمایت از تنوع فرهنگی و دیدگاه‌های گوناگون
چالش‌ها:
فیلم نباید در تورنتو پیش از آن اکران شده باشد
نمایش آنلاین فقط در کانادا ممکن است
حضور فیلم‌ساز برای گفت‌وگو ضروری است
پرداخت هزینه ارسال الزامی است
برخی اطلاعات مثبت قدیمی ممکن است به‌روزرسانی نشده باشند
پیشنهادهایی برای فیلم‌سازان
اگر قصد شرکت در این جشنواره را دارید، بهتر است این موارد را در نظر بگیرید:
تمرکز بر موضوعات مهم و تاثیرگذار: آثار مرتبط با بحران اقلیم، عدالت زیست‌محیطی، حقوق بومیان و روایت‌های محلی شانس بیشتری دارند.
نمایش راه‌حل‌ها و امید: فیلم‌هایی که صرفاً هشدار نمی‌دهند، بلکه راهکار و تاب‌آوری را هم نشان می‌دهند، بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرند.
روایت‌پردازی قوی: داستان‌گویی جذاب، شخصیت‌پردازی دقیق و دیدگاه منحصربه‌فرد، از عوامل کلیدی موفقیت هستند.
کیفیت فنی بالا: صدا، تصویر، تدوین و خلاقیت‌های بصری نقش مهمی در اثرگذاری فیلم دارند.
روایت‌های شخصی و صادقانه: اگر فیلم شما از دل تجربه‌های شخصی یا جوامع درگیر برخاسته، این یک نقطه قوت جدی محسوب می‌شود.
استفاده از فرصت‌ها: در صورت انتخاب، از برنامه‌های جنبی مانند نشست‌های تخصصی، تورهای آموزشی و ارتباط با مخاطبان بیشترین بهره را ببرید.
اگر فیلم شما پیوندی عمیق با مسائل زیست‌محیطی دارد و از نظر هنری، انسانی و اجتماعی برجسته است، «پلنت این فوکس» می‌تواند یکی از بهترین بسترها برای دیده شدن و اثرگذاری شما باشد.
بدون دیدگاه